Βρισκόμαστε ήδη στο μέσον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και η Εκκλησία μας προβάλλει ενώπιον μας, την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, τον τίμιο και ζωοποιό Σταυρό του Κυρίου μας, το ιερό και πανσεβάσμιο σύμβολο της πίστεως μας. Προβάλλει τον τίμιο Σταυρό αφενός για να τον προσκυνήσουμε και να λάβουμε Χάρι και δύναμη, αφετέρου για να μας προτρέψει να σηκώσουμε πρόθυμα τον προσωπικό μας σταυρό. Σχετική είναι και η προτροπή του Κυρίου, που ακούσαμε στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της θείας Λειτουργίας. Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, είπε ο Κύριος, πρέπει να σηκώσει τον δικό του σταυρό: «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν… αράτω τον σταυρόν αυτού». Ποιος όμως είναι ο σταυρός μας και πως θα τον σηκώσουμε; Σ' αυτά τα δύο ερωτήματα θα εστιάσουμε την προσοχή μας.

Πρώτα απ΄όλα Σταυρός σημαίνει θάνατος. Είναι ασφαλώς πρωτοφανές να καλεί κάποιος ανθρώπους κοντά του για να σηκώσουν σταυρό. Συνήθως οι άνθρωποι, προκειμένου να συγκεντρώσουν ακολούθους, υπόσχονται ευημερία, απολαύσεις, υλικά αγαθά και δόξα. Ο Κύριος όμως υπόσχεται σταυρό. Αλλά σταυρός σημαίνει θάνατος· και μάλιστα θάνατος επονείδιστος και οδυνηρός· βίαιος θάνατος. Την εποχή εκείνη οι κατάδικοι κουβαλούσαν τον σταυρό τους πορευόμενοι προς τον τόπο της εκτελέσεως· τον τόπο του θανάτου. Ήταν καταδικασμένοι σε βέβαιο θάνατο.

Βέβαια στις ημέρες μας, στα περισσότερα τουλάχιστον μέρη του κόσμου δεν υπάρχει αιματηρός διωγμός του Χριστού και της Εκκλησίας του. Δεν κινδυνεύουμε με θάνατο σωματικό, όσοι θέλουμε να ακολουθούμε τον Χριστό. Καλούμαστε όμως να σταυρώνουμε, να θανατώνουμε τον αμαρτωλό εαυτό μας, τα πάθη μας· να υποτάσσουμε τις επιθυμίες και τις διαθέσεις μας στο θέλημα του Θεού• να θυσιάζουμε τον εγωισμό μας• να σταυρώνουμε κάθε στιγμή τις αισθήσεις μας, από τις οποίες εισέρχεται στην ψυχή μας η αμαρτία: τα μάτια, το στόμα, τα αυτιά, τα χέρια, τη σκέψη μας• να κόβουμε το θέλημά μας.

Έπειτα Σταυρός σημαίνει και η άρση του προσωπικού μας σταυρού. Αυτό που απαιτείται από εμάς είναι η απόφαση· η απόφαση του θανάτου χάριν της πίστεως στον Χριστό και της υποταγής στο θέλημά του. Από εκεί και πέρα τον σταυρό δεν τον σηκώνουμε μόνοι μας. Έχουμε τη βεβαιότητα ότι δίπλα μας στέκει ο Κύριος. Εκείνος, ο Οποίος σήκωσε τον Σταυρό του και έφθασε για χάρη μας μέχρι τον θάνατο, «γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού», όπως τονίζει ο απόστολος Παύλος (Φιλιπ. β΄ 8). Ο εσταυρωμένος Κύριος παρακολουθεί την πορεία μας, τον αγώνα μας, την αποφασιστικότητά μας στην άρση του δικού μας σταυρού.

Και δεν παρακολουθεί αμέτοχος, αλλά επεμβαίνει όταν οι δυνάμεις μας σβήνουν, όταν η υπομονή μας εξαντλείται και τα γόνατά μας λυγίζουν. Μας δίνει τότε Εκείνος δύναμη. Σπεύδει να σηκώσει Εκείνος τον δικό μας σταυρό και γεμίζει την καρδιά μας με αίσθηση παρηγοριάς. Μεταβάλλεται τότε ο σταυρός μας από όργανο μαρτυρίου σε πηγή Χάριτος. Γίνεται ο αγώνας μας αιτία ειρήνης και ουράνιας χαράς. Η απόφαση του θανάτου μας γεμίζει ζωή.

Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως σήμερα και είθε η προσκύνηση του τιμίου Σταυρού να μας δώσει δύναμη και στήριγμα για να σηκώνουμε με απόφαση θανάτου τον σταυρό μας, ώστε να εισέλθουμε διά της θύρας του Σταυρού στην ουράνια Βασιλεία του Κυρίου μας.

ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Φ. Ν. Θ.

Ιερομόναχος Χρυσόστομος Μουστακλής