Εορτάζει και τιμά την 26η Σεπτεμβρίου η εκκλησία τον μαθητή «ον ηγάπα ο Ιησούς» τον Απόστολο και ευαγγελιστή Ιωάννη.
Ο ευαγγελιστής Ιωάννης ήταν ένας εκ των δώδεκα μαθητών του Χριστού, υιός του Ζεβεδαίου και της Σαλώμης και αδελφός του Ιακώβου. Μετά τον Πέτρο και τον Ανδρέα αποτελούν το δεύτερο ζευγάρι μαθητών που κάλεσε ο Κύριος λέγοντας : «δεύτε οπίσω μου και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων».
Ο Πέτρος , ο Ιάκωβος κι ο Ιωάννης αποτελούν την εκλεκτή τριάδα των μαθητών του Κυρίου ,που τον συνοδεύουν στο όρος Θαβώρ κατά την μεταμόρφωση και είναι παρόντες στο θαύμα της ανάστασης της κόρης του Ιάειρου.
Ο Ιωάννης όμως διαφαίνεται ως ο αγαπημένος μαθητής του Κυρίου ιδιαιτέρως δε στο ευαγγέλιο της Κυριακής αποδεικνύεται η εμπιστοσύνη που του είχε ο Ιησούς. Την ώρα της σταυρώσεώς Του ο ευαγγελιστής παρεβρισκόμενος στο Γολγοθά αξιώνεται της τιμής να αναλάβει την προστασία της Παναγίας Μητέρας Του λέγοντάς του: «Γυναίκα αυτός είναι ο γιός σου από εδώ κι εξής και για σένα αυτή θα είναι η μητέρα σου. Κι από εκείνη την ώρα έλαβε ο μαθητής αυτήν εις τα ίδια».
Ο Ιωάννης άρχισε το ιεραποστολικό του έργο στα Ιεροσόλυμα, εκεί συλλαμβάνεται με τον Πέτρο και φυλακίζονται από τους Ιουδαίους . Είναι χαρακτηριστική η απάντηση των δύο μαθητών στην εντολή των Ιουδαίων να μη κηρύξουν ξανά τον Χριστό και την Ανάστασή Του: «Δεν μπορούμε να μη δια- λαλήσουμε αυτά που είδαμε κι ακούσαμε».
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα μέχρι το διωγμό του Δομετιανού κατά τον οποίο εξορίστηκε στο νησί της Πάτμου σ΄ ένα σπήλαιο γράφοντας το Βιβλίο της Αποκάλυψης. Μετά το τέλος του διωγμού έφυγε στη Έφεσο όπου έγραψε το Ευαγγέλιο και τις Τρείς Καθολικές Επιστολές, βιβλία που συμπεριλαμβάνονται στο είκοσι επτά θεόπνευστα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Κοιμήθηκε εν Κυρίω περί το 104 μ.Χ.
Ο Ιωάννης ονομάστηκε από την εκκλησία ως θεολόγος, γιατί ειδικά στο Ευαγγέλιο εκτός των αποκαλυπτικών διαλόγων του Χριστού με πρόσωπα όπως η Σαμαρείτιδα κι ο Νικόδημος ,ήδη από την αρχή το βιβλίου διακηρύττει την Θεότητα του Χριστού. Το ευαγγέλιο αρχίζει μ΄έναν ύμνο στον προϋπάρχοντα Λόγο, ο οποίος «σάρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν». Έτσι γνώρισαν οι πιστοί την «δόξα» του, που φανερώθηκε κυρίως πάνω στο σταυρό , την ανάσταση και την επάνοδό του στο Θεό Πατέρα. Ο Ιησούς Χριστός για τον οποίον μαρτυρούν οι απόστολοι και τον οποίον κηρύττει η Εκκλησία δεν είναι ο Μεσσίας με την Ιουδαϊκή έννοια, ούτε είναι απλός δάσκαλος ηθικής , όπως φρονούν παλιοί και νέοι αιρετικοί, αλλά ο ενσαρκωμένος λόγος . Ο Θεάνθρωπος Ιησούς. Με την πίστη σ΄ αυτόν σώζονται οι άνθρωποι και «έχουν ζωήν αιώνιον». Η σάρκωση του Λόγου αποτελεί αποφασιστική στιγμή στις σχέσεις Θεού και κόσμου. Γι΄αυτό πολύ σωστά οι Πατέρες κι η παράδοση της εκκλησίας μας έδωσαν πάντοτε μεγάλη σπουδαιότητα στη θεολογία της ενσάρκωσης –πράγμα που έδωσε αφορμή σε μερικούς ξένους θεολόγους να χαρακτηρίσουν την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία ως «εκκλησία του ευαγγελιστή Ιωάννη».
Ο αγαπημένος του Κυρίου μαθητής φθάνοντας σε βαθιά γεράματα και μη μπορώντας πια να διδάξει άλλο στην εκκλησία , υποβασταζόμενος έλεγε μόνο…. «Τεκνία, αγαπάτε αλλήλους». Αυτό είναι και το μήνυμα της εορτής του Ιωάννου του Θεολόγου. Η Θεολογία τότε έχει λόγο ύπαρξης , όταν είναι κάθετη και οριζόντια αγάπη¨ αγάπη προς τον Θεό και αγάπη προς τους ανθρώπους.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Φ.Ν.Θ.
Πρεσβ. Σάββας Καραβολανίδης.